Notification

×

Iklan

Iklan

Biso Kalo

05 Mei 2018 | 09.42 WIB Last Updated 2018-05-05T02:42:08Z
Oleh: AS Patimarajo 

Pasbana.com -- Kisah Bulando bolok malawan Japang, tangiang juwo sampai kini. Sakuek tu Bulando, tigo abad labiah mamijak pribumi, bisa duo pakan tambin dek Japang. Yo kiramat Japang tu. Taek bana inyo. Baitu curito urang saisuak mahota di lapau.

Ruponyo sabalun Japang ko masuak mausai  benteang Bulando, mato matonyo lah bakaliaran dari Sabang sampai Maroke. Inyo takah tukang sabik rumpuk sajo. Nan banyak mangaleh miso. Tapi, dima liku lekok jalan. Dima sarang piluru Bulando, lah masuak dalam catatan intel si tukang pangsit.

Samaso Japang manjajah, dulu tu pulo, nagari taraso kariang. Rakyat musikin. Baju goni, sarawa tarok. Nasi ndak ado ka dimakan. Sainggonyo untuak sahari hari urang kampuang manumbuak jaguang jo ubi jala.

Batanyo umat ka Ungko Palo maso itu. Jawek baliau kito musto rajin karajo, karajo jo karajo. Basaro pulo anak nagari ka anak buah Ungku Palo. Jawek baliau  jaleh bana. Tembak duobaleh pas. Saumpamo takah iko: kok kurang bareh, kurangi makan. Kok maha bareh di pasa, ago supayo murah.

Baitu juwo jawek nan lain:  katonyo iduik ndak paralu sagalo diparumik. Sipasin di sawah bisa mangganti samba dagiang. Keyoang payo bisa dibuek randang. Malah caciang gilo  juwo lamak digoreang jo ikan bada bungo.

Sanang juwolah hati masyarakat dapek ilemu dari pamarintah maso itu. Mako banyak urang nan makan keyoang, sipasin, caciang. Pandai maago bareh nan maha di pasa. Banyak pulo nan manahan litak ndak makan. Namun samantang pun baitu, nan paralu dek mukaluak manusia wukatu itu, layi sanyum juwo Ungku Palo manarimo tamu, nan tibo bakapa kapa. Alah tu mah.

Tarakia maso Japang kakalah, Ungku Palo maagiah  ilemu baru supayo rakyat  murah manyari pitih. Karajo ringan pokoknyo murah.  Upah gadang labo banyak. Sah manuruik adat, barasiah caro ugamo. Indak ado pulo resiko dikaja upeh jo dubalang. Nan paralu layi namuah bausaho.

Usaho ko bataranak kalo. Kalo kan punyo biso. Biso ko dikumpuan agak saliter duo liter, lah bisa wak mambali sagalo kaparaluan untuak iduik tujuah turunan. "Untuak apa susah. Susah itu tak ada gunanya," kecek Ungku Palo suatu kali, maagiah pangarahan jo baso Malayu Tinggi.

Kecek urang saisuak pulo, biso kalo tamasuak ramuan mambuek tubo. Tubo  alat malepehan kasumat urang pandandam. Jikok taminum bisa mati, paliang indak badan marano.

Tapi dek Ungku Palo biso kalo indak pambuek racun. Dek inyo dijuwa ka lua nagari manjadi ubek. Karano satitiak cairan biso kalo, bisa maubek sakik kanker. Karano itu aia biso kalo ko dibali maha dek urang lua nagari. Sacupak biso kalo dibayia jo sakatidiang ameh para ahli.

Curito ko disampaian Mak Uniang ka Malanca sudah sumbayang subuah pagi tadi. Malanca batanyo, "Ba a caro mambiak biso kalo tu Mak?"

"Murahnyo. Pacik kuduak kalo tu. Takan mariahnyo, tampuang biso nyo tuh jo tapak tangan," jawek Mak Uniang.

"Tapi kecek urang, biso kalo tu di ikuanyo, Mak?"

Itu kalo maso dulu tu mah. Kalo kini ko bisonyo di muncuang," jaleh Mak Uniang.

"Ndak di muncuang doh Mak, di ujuang jari," baleh Malanca.

"Ha ha....yo lah mulai manangkok antene ang mah Nca," puji Mak Uniang.

Malanca paniang...

×
Kaba Nan Baru Update