Notification

×

Iklan

Iklan

Garetak Inyiak Labai

18 Agustus 2018 | 13.42 WIB Last Updated 2018-08-18T06:42:34Z

Ditulis Oleh : A.S Patimarajo



Dulu ado guru Mak Mak Uniang, namonyo Pak Usuih. Baliau bacurito tantang Inyiak Labai. Kisahnyo sarupo iko:

Inyak Labai urang tapandang dalam nagari. Inyo imam di surau kaum. Anak kamanakannyo rami. Takalo ado pamilihan kapalo kampuang, urang basaro ka Inyiak Labai. Biasonyo, kalau ado katolongan dari Inyiak, calon nan mintak suaro tu manang.

Sakali wukatu Mak Inggih calon kapalo kampuang  basaro ka Inyiak Labai, mintak toloang, salah surang anak kamanakan Inyiak  jadi wakia baliau. Tujuannyo supayo banyak dapek suaro, bisa jadi ungku palo duo kali.

Sakali ko, Inyiak Labai batangguah. "Lun ado nan suai pasangan jo Inggih lai. Cari sajolah nan lain," kato Inyiak sambia ma lap bibia jo saputangan, sudah makan malam.

"Eh, ba a pulo tu, Nyiak. Ambo paralu jo kamanakan Inyiak. Kok indak biyalah oroang, ndak maju ambo," jawek Inggih takah bayobana.

Dalam pado itu, inyiak basudi basiasek tembak kornel. Bisuak pagi datang bola lia dari rusuak lapangan. Surang kamanakan Inyiak, namonyo Jamin,  babisiak ka Mak Inggih, supayo mambiak Inyiak  sajo jadi pasangan.

"Jadih molah, Min. Ndak baa doh, beko kito baduwah sorang siak, mangabek janji jo kumayan," kecek Mak Inggih manjawek bisiak, sambia mandaguik paik aia salero.

Sajak itu, Inyiak Labai sah jadi wakia. Baliau tasanyum. Tamasuak urang rumah Inyiak nan mudo tu, manih bana sanyumnyo. Si Jamin juwo tasanyum. Dalam pangana Jamin, antaro inyo  jo Inyiak lah bak santan jo tangguli. Ndak dapek dipisahkan. Alah di Inyiak, lah umpamo Jamin juwo tu.

Kaba ko bateba dalam kampuang. Hilia mudiak urang babincang. "Inyiak Labai nan lah gaek tu!  Bajalan sorang sajo lah payah! Kini inyo jadi wakia Mak Inggih! Sato lo ka mauruih nagari ko! Ba a lo curitonyo tu?" cipeh urang lalu.

Babagai suaro batingkah manjaweknyo. Patang Salasa, di hari nan sudah hujan. Tanah lambok lambok bak kalamai. Di lapau One,  Mak Karani mamulai kecek, ba a mangko Inyiak ko nan dipiliah Mak Inggih. Sia nan bisa manjalehan?

Maso tu, Paleput  nan duduak di tangah di bangku panjang, mulai bicaro. Katonyo, asa mulo puntuang ka anyuik, dulunyo Mak Inggih mamintak inyo jadi wakia. 

"Takalo buah ranum ampia rareh,  tibo bisiak ka Mak Inggih, baso ambo ko ndak kamanakan Inyiak Labai doh. Inyiak mangaku pulo ambo ko ndak sapasukuan  jo inyo. Padohal kami ko jaleh sarumah gadang," jaleh Paleput.

"Iko lamak curitonyo ko," uleh Paleput manaruihan.

"Mak Inggih  mintak ambo jadi wakia. Inyiak Labai ndak sanang. Katonyo kalau Inggih jadi juwo mamiliah ambo, baliau lapeh tangan. Dari siapo ambo tahu curito ko? Yo dari Jamin," kecek Paleput.

Urang salapau maangguak angguak. Mak Karani takah tacangang.

"Jamin kok sobok jo ambo, kami biaso biaso sajo. Basalam hangek, bapaguik arek. Maklum sajo kami badunsanak," tambah Paleput. 

"Kini antaro Paleput jo Mak Inggih, ba a ubungan?" tanyo Mak Karani.

"Kami elok elok sajo. Mak Inggih maagiah tahu ambo, inyo dapek takanan  dari babagai pihak, untuak manjatuahan pilihan. Baliau mintak maoh ateh janji sabalunnyo," jeleh Paleput.

Sa isi lapau tasentak. Nan dapek giliran mangecek, mauleh jo ilemu surang surang. Ado nan manyabuik, Mak Inggih takuik dek Inyiak Labai. Kalau iko yo bana tajadi, mako jaleh sutu palajaran nan buruak untuak maso ka datang.

"Pakan muko, kito sambuang!" kecek Mak Karani manangahi, sasudah mangutip kato kato bijak surang ahli: kalau panguaso takuk dek rakyat, mako lahia kabebasan. Kalau rakyat takuk dek panguaso, mako lahia kasawenang wenangan.

Carito Pak Usuih salasai.

Kutiko kisah ko diulang Mak Uniang ka Malanca, sudah sumbayang subuah pagi tadi, Malanca manyolo, "Apo kasimpulan dari carito Pak Usuih tadi, Mak?"

"Pamimpin gadang sarupo Mak Inggih, bisa takuik dek  Inyiak Labai, nan sahari hari bakain saruang, bajalan batungkek payuang. Iko suatu kalamahan," jawek Mak Uniang tanang.

"Kalau  mancaliak Inyiak Labai, apo pandapek Mak Mak Uniang?"

"Baliau tu turun kelas mah, Nca. Lah bagala Malin dalam nagari. Amuah pulo jadi dubalang."

"Apo nan salah tu, Mak?"

"Parinsip baliau," jawek Mak Uniang takah urang santiang.

Malanca paniang. Dalam hati inyo bakato, Mak Uniang lah sumbarang takok se.....
×
Kaba Nan Baru Update